Ustawa z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2062 ze zm.) stanowi najważniejszy po Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) akt normatywny regulujący funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości sprawowanego przez sądy powszechne. Jej uchwalenie wynikało z konieczności zastąpienia nieprzystającej do porządku prawnego, ustanowionego przez Konstytucję RP, poprzedniej ustawy z 20.6.1984 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 1994 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.).
Obowiązująca już prawie od szesnastu lat ustawa doczekała się przeszło siedemdziesięciu nowelizacji oraz publikacji trzech teksów jednolitych, w komentarzu znajdziemy ich omówienie z uwzględnieniem najnowszych zmian, takich jak:
Ponadto w komentarzu uwzględniony został rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (druk sejmowy Nr 1181), który dotyczy rozdzielenia funkcji z zakresu administracji sądowej, związanych z wykonywaniem zadań orzeczniczych, należących do kompetencji prezesa sądu, od czynności administracyjnych należących do kompetencji dyrektora sądu.
Komentarz w obecnym II wydaniu został wzbogacony o komentarz Pani sędzi SR w Otwocku dr Izabeli Haÿduk-Hawrylak (dział II) oraz Pani asystent sędziego w SR w Wejherowie, radcy prawnego Anny Wleklińskiej (dział IV). Prace nad komentarzem prowadzone były w okresie wzmożonej dy16skusji nad kształtem przygotowywanej reformy wymiaru sprawiedliwości oraz sądownictwa powszechnego. Należy mieć nadzieję, że projektodawcy wsłuchają się w głosy środowisk prawniczych i realizacja postulatu usprawnienia działania wymiaru sprawiedliwości odbywać się będzie jedynie na podstawie przepisów zgodnych z fundamentalną zasadą trójpodziału władzy oraz nie zagrozi odrębności i niezależności władzy sądowniczej.
Niniejszy komentarz może stanowić przewodnik po problematyce ustroju sądów powszechnych dla sędziów, adwokatów, radców prawnych, adwokatów oraz studentów i absolwentów prawa przygotowujących się do egzaminów prawniczych oraz osób mających zamiar związać się zawodowo z organami wymiaru sprawiedliwości.