Praktyczny poradnik o ochronie danych osobowych medycznych

Czy wiesz, że większość placówek medycznych popełnia błędy w prowadzonej dokumentacji medycznej pacjentów?

Zgodnie z raportem Najwyższej Izby Kontroli "Tworzenie i udostępnianie dokumentacji medycznej" aż 21 placówek medycznych (na 24) prowadzi dokumentacje medyczną z naruszeniem przepisów, wiele z nich dotyczy ochrony danych osobowych. Najczęstsze wskazywane przez NIK błędy to brak właściwego przechowywania dokumentacji medycznej czy brak prowadzonych rejestrów wniosków o udostępnienie dokumentacji medycznej.

Nasz poradnik, jedyna na rynku publikacja dla praktyków, pozwoli Ci uniknąć najczęstszych błędów w zakresie ochrony danych osobowych.

Jej najważniejsze atuty to:

• liczne przykłady związane z prawidłowym przetwarzaniem szczególnej kategorii medycznych danych osobowych,
• wzory dokumentów i rozwiązań do zastosowania w jednostkach przetwarzających dane osobowe medyczne,
• uwzględnienie ogólnego rozporządzenia unijnego o ochronie danych osobowych, które zacznie obowiązywać w maju 2018 r.
• uwzględnia najnowsze zmiany w przepisach, w tym z 4 sierpnia 2016 r. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta
• Doskonały zespół Autorów, osoby z wieloletnią praktyką w ochronie danych osobowych a także blisko współpracujący z podmiotami leczniczymi.

Prawidłowe stosowanie przepisów o ochronie danych osobowych jest szczególnie istotne w jednostkach, które przetwarzają dane wrażliwe, jakimi są dane medyczne. Trzeba pamiętać że przetwarzanie takich danych zasadniczo jest zakazane. Jedynym wyjątkiem jest przetwarzanie ich w celu ochrony zdrowia, świadczenia usług medycznych lub leczenia przez osoby zawodowo zajmujących się leczeniem. W efekcie zbiory i systemy informatyczne zawierające dane wrażliwe są traktowane inaczej niż wszystkie pozostałe – administrator takich zbiorów i systemów ma dodatkowe obowiązki związane z ich prowadzeniem, w szczególności musi je w specjalny sposób zabezpieczyć, zapewnić pełną gwarancje ich zabezpieczenia i nie może ich swobodnie udostępniać.

Przepisy odnoszące się do ochrony danych osobowych medycznych, opisane są tak w ustawie o ochronie danych osobowych, jak w przepisach sektorowych takich jak Ustawa o działalności leczniczej, Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta i wielu innych.

Dzięki tej publikacji Czytelnik dowie się m.in.:

• Jak bezpiecznie przechowywać dokumentację medyczną, także po zakończeniu działalności przez lekarza lub pielęgniarkę?
• Kto oprócz osób wykonujących zawód medycznych, jest uprawniony do przetwarzania danych zawartych w dokumentacji medycznej?
• Jak budować bezpieczeństwo elektronicznej dokumentacji medycznej?
• Jak zmieni się definicja danych wrażliwych po wejściu w życie ogólnego rozporządzenia unijnego?
• Jakie grożą kary za przetwarzanie medycznych danych osobowych których przetwarzanie jest niedopuszczalne, albo dokonywane przez nieuprawnione do tego osoby?
• Jakie czynności mogą być nieuprawnionym ujawnieniem informacji zawartych w dokumentacji medycznej?
• Jakie sankcje wprowadza ogólne rozporządzenie unijne za nieuprawnione udostępnienie danych osobowych (nawet jeśli było nieumyślne)?
• Co powinna zawierać oświadczenie pacjenta o wyrażeniu zgody na udzieleniu informacji o jego zdrowiu innym osobom (w tym bliskim)?
• Komu można udostępniać dane z dokumentacji medycznej po śmierci pacjenta – zgodnie z najnowszymi regulacjami z 4.8.2016 r.?
• Jakie zapisy musi mieć umowa o powierzeniu przetwarzania danych osobowych medycznych wynikające z ustawy o ochronie danych osobowych a także przepisów sektorowych?
• Jakie elementy powinien mieć system fizycznego zabezpieczenia danych osobowych w jednostkach medycznych?
• Jak skutecznie oddzielać dane medyczne od osobowych danych medycznych, tam gdzie jest to możliwe (np. na Karcie Medycznych Czynności Ratunkowych)?
• W jaki sposób niezdejmowalne opaski z kodem kreskowym mogą zwiększyć bezpieczeństwo pacjenta?
• Czym różnią się dane biometryczne od danych osobowych?

Jednostka powinna zatem wdrożyć szereg procedur które podniosą bezpieczeństwo przetwarzanych danych osobowych:

• Polityka bezpieczeństwa dostosowana do wymagań podmiotu medycznego.
• Tworzenie podziału na strefy bezpieczeństwa w podmiocie medycznym.
• System kart pacjentów w systemie informatycznym, który skutecznie uniemożliwi lub ograniczy wgląd do dokumentacji medycznej, osobom nieuprawnionym (np. pracownikom rejestracji).
• Zastosowanie anonimizacji zebranych danych medycznych, do prowadzenia badań naukowych.
• Wzór zgody pacjenta na publikacje wizerunku.