Stan prawny: styczeń 2016 r.

Samorządowe zakłady budżetowe sporządzają sprawozdania finansowe, sprawozdania budżetowe, sprawozdania z zakresu operacji finansowych, sprawozdania z wydatków strukturalnych. Poniżej podajemy terminy sporządzania tych sprawozdań:

• 15 stycznia 2016 r. – zakończenie inwentaryzacji drogą z spisu natury, i potwierdzenia sald
• 1 lutego 2016 r. upływa termin przekazania przez samorządowe zakłady budżetowe do zarządu JST kwartalnego jednostkowego sprawozdania Rb-Z oraz Rb-N za IV kwartał oraz rocznego Rb-UZ,
• 25 marca 2016 sporządzenie zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej, co wynika z art. 25 ust. 5 pkt 2) ustawy o rachunkowości

Do 31 marca 2016 r. należy sporządzić:

• sprawozdania finansowe za 2015 r.  W tym celu z końcem roku należy zamknąć księgi rachunkowe, a ta czynność powinna być poprzedzona inwentaryzacją (w tym w przypadku ujawnienia różnic inwentaryzacyjnych - wyjaśnienie i rozliczeniem różnic inwentaryzacyjnych w księgach 2015 r.)
• roczne sprawozdania z wydatków strukturalnych Rb-WSa

W dniu 23 września 2015 r. weszła w życie ustawa  z 23.7.2015 r.   o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1333). Do zmian, które dotyczą samorządowych zakładów budżetowych należy zaliczyć:

1. transakcje zysków i strat nadzwyczajnych zostały usunięte dla innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (przepis obowiązuje do sprawozdań składanych za okres 1.1.2016–31.12.2016 r.),
2. do art. 4 dodano ust. 1a i 1b, przez co uściślono stosowanie zasady rzetelnego obrazu oraz zasadę istotności.

Ponadto w dniu 1 stycznia 2016 r. wejdzie  w życie rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1954). Ma ono następujący wpływ na funkcjonowanie samorządowych zakładów budżetowych:

1. usunięte zostały wraz z opisem konto 770 „Zyski nadzwyczajne” i konto 771 „Straty nadzwyczajne”;
2. w związku z wykreśleniem kont 770 oraz 771 zmieniony został opis do kont zespołu 4 i 5 oraz do konta 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów” i konta 860 „Wynik finansowy”, gdzie usunięte zostały treści dotyczące strat i zysków nadzwyczajnych;
3. uzupełniono opis do konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne”, gdzie dopisano ewidencję przychodów o nadzwyczajne wartości lub które wystąpiły incydentalnie;
4. uzupełniono opis do konta 761 „Pozostałe koszty operacyjne”, gdzie dopisano  ewidencję kosztów o nadzwyczajnej wartości lub , które wystąpiły incydentalnie;
5. ze wzoru rachunku zysków i strat wykreślono pozycje:
   a) I „Zysk (strata) z działalności gospodarczej” (F+G-H)
   b) J „Wynik zdarzeń nadzwyczajnych” oraz punkty tej pozycji „I Zyski nadzwyczajne” i „II Straty nadzwyczajne”
6. uzupełniono pod częścią tabelaryczną rachunku zysków i start:
   a) „Informacje uzupełniające istotne dla oceny rzetelności i przejrzystości sytuacji finansowej” wprowadzić brzmienie do pkt 1 Informacje o kwocie i charakterze poszczególnych pozycji przychodów lub kosztów o nadzwyczajnej wartości które wystąpiły incydentalnie”
   b) oraz zyski i  straty nadzwyczajne

Trzeba zwrócić uwagę na ważną uchwałę NSA z 26.10.2015 r. (I FPS 4/15). NSA wskazał, że gminnych zakładów budżetowych nie można uznawać za odrębnego od gminy podatnika VAT, ponieważ nie spełniają one warunku samodzielności. W związku z podjętą uchwałą resort finansów zapowiedział, że gminne zakłady budżetowe zostaną objęte planowanym obowiązkowym „scentralizowaniem” rozliczeń VAT w samorządach (aktualnie trwaja prace nad zmianą przepisów dotyczącyh VAT).

Samorządowe zakłady budżetowe nie będą odrębnymi podatnikami Vat a rozliczenie czynności opodatkowanych wykonywanych przez te zakłady będą dokonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego.

Dzięki książce dowiedzą się Państwo m.in.:

1. jak sporządzić roczne sprawozdania finansowe – szczegółowe omówienie bilansu, rachunku zysków i strat i zestawienia zmian w funduszu wraz z przedstawieniem wyceny poszczególnych pozycji i powiązań poszczególnych wierszy z kontami,
2. jak w sprawozdaniu finansowym ująć salda kont bilansowych,  prawidłowo wyliczyć wpłatę  do budżetu nadwyżki środków obrotowych oraz  wynik finansowy i zaprezentować zmiany w funduszu jednostki,
3. jak wyceniać aktywa  i dokonać odpisów aktualizujących, w tym odpisów na  należności od kontrahentów,
4. jak w sprawozdaniu Rb-30S zaprezentować przychody,  koszty i inne obciążenia, wpłatę do budżetu środków obrotowych, stan środków obrotowych w tym wpłatę do budżetu środków obrotowych,
5. jakie są zasady opodatkowania nadwyżki środków obrotowych,
6. jakie dochody samorządowych zakładów budżetowych są zwolnione z opodatkowania,
7. jakie są konsekwencje uchwały NSA z 26.10.2015 r. na funkcjonowanie samorządowych zakładów budżetowych,
8. jakie wydatki samorządowych zakładów budżetowych należy uznać za strukturalne i do jakich kodów je przypisać,
9. jak stosować właściwe formy przekazywania sprawozdań z operacji finansowych,
10. jak prawidłowo stosować zasady sporządzania korekt,
11. jak kwalifikować zobowiązania do właściwych tytułów dłużnych,
12. jak prezentować zobowiązania według właściwych  grup wierzycieli,
13. jak wykazywać należności według prawidłowych gup dłużników,
14. jak zachować zgodność danych wykazanych w sprawozdaniu Rb-Z i Rb-UZ.

Schematy księgowań w zakresie:

1. Nadwyżki środków budżetowych
2. Wzajemnych rozliczeń z budżetem
3. Kosztów i przychodów na przełomie roku budżetowego,
4. Różnic inwentaryzacyjnych,
5. Rozliczenie międzyokresowe czynne i bierne
6. Rezerwy,
7. Różnice kursowe,
8. Ustalanie wyniku finansowego,
9. Korekty błędów,
10. Odpisy aktualizujące należności,
11. Zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki.

Wzory dokumentów:

1. Uzgodnienie sald – odcinek A i B,
2. Protokół z weryfikacji należności,
3. Zestawienie obrotów i sald dla ręcznie prowadzonych ksiąg inwentarzowych,
4. Zarządzenie o inwentaryzacji,
5. Przykładowe rozliczenie (wycena) spisu materiałów spisanych w koszty a niezużytych,do końca roku,
6. Zestawienie różnic inwentaryzacyjnych,
7. Protokół weryfikacji różnic inwentaryzacyjnych,
8. Bilans, rachunek zysków i strat i zestawienie zmian w funduszu,
9. Sprawozdania budżetowe Rb-30S
10. Sprawozdania Rb-Z, Rb-N, Rb-UZ
11. Sprawozdania Rb-WSa.

Książka zawiera ponadto liczne tabele, zestawienia oraz przykłady sporządzania poszczególnych sprawozdań z uwzględnieniem specyfiki samorządowych zakładów budżetowych. Szczegółowo opisane zostało ustalenie faktycznego stanu środków obrotowych w tym stanowiące zobowiązanie do budżetu jednostki samorządu terytorialnego wraz z jego prezentacja w sprawozdawczości budżetowej i finansowej.